Nihal Candan’ın Ardından: Sosyal Medya Fenomenliğinin Karanlık Bedeli 

Nihal Candan’ın 23 kiloya düşerek hayata veda edişi, sosyal medyanın “popülerlik” adına nasıl bir canavara dönüştüğünün trajik bir kanıtı. Annesinin cenazede attığı çığlık (“Aç diye bağırdım kimse duymadı!”), aslında dijital çağın gençliği nasıl tükettiğine dair hepimize bir aynaydı. Bu yazı, bir ölümün ardından yapılan acımasız yorumlara değil, sistemik bir çöküşe işaret ediyor.

I. Sosyal Medyanın Psikolojik Tuzakları: “Beğeni = Değer” Denklemi

• Algoritmik Zehir: TikTok ve Instagram’ın “A4 Challenge” gibi akımları, gençlere “İnce bel = Başarılı kimlik” yalanını pompalıyor.
• Filtreli Gerçeklik: Yapay zekâ filtreleriyle oluşturulan “kusursuz beden” algısı, gençlerin %74’ünde beden memnuniyetsizliğine yol açıyor. (Araştırma: Body Image Journal, 2024)
• Sanal Onay Arayışı: Nihal’in 25 kilodayken “Şişmanım” demesi, özsaygının “beğeni sayısına” endekslendiği bir ruh halinin sonucu.

II. Toplumsal Sorumluluk: Medya Endüstrisinin Suç Ortaklığı

Veri: Türkiye’de 15-24 yaş arası gençlerde anoreksiya tanısı son 5 yılda %450 arttı. (Türkiye Psikiyatri Derneği, 2024)

III. Psikolojik Çöküşün Anatomisi: Nihal Candan Örneği

• Kırılma Noktaları:
  1. Hukuki süreçlerin yarattığı travma,
  2. Boşanma sonrası yalnızlık,
  3. Sosyal medyadaki siber zorbalık dalgası (“Şişko”, “İşe yaramaz” yorumları).
• Kontrol Takıntısı: Anoreksiya hastalarının %82’si, hayatlarında kontrol edebildikleri “tek alanın” bedenleri olduğunu itiraf ediyor. (Kaynak: NEDA)
• Sistemik İhmal: Tahliye sonrası psikiyatrik destek alamaması, devletin ruh sağlığı politikalarındaki çarpıklığı gösteriyor.

IV. Çözüm Önerileri: Dijital Direnç İnşası

1. Platform Sorumluluğu:
   • “Zayıflık ideali” içeren içeriklerin algoritmalardan çıkarılması,
   • Gerçek beden çeşitliliğini yücelten içeriklerin öne çıkarılması.
2. Eğitim Reformu:
   • Okullarda dijital okuryazarlık ve beden nötralliği dersleri,
   • “Beğeni bağımlılığı” konulu psiko-eğitim programları.
3. Politika Değişikliği:
   • Yeme bozukluklarının ulusal sağlık krizi ilan edilmesi,
   • Sosyal medya fenomenleri için zorunlu psikolojik destek protokolleri.

Sonuç: Nihal’in Mirasını Taşımak

Nihal Candan, hukuk mezunu, şiirler yazan, sevenlerine “Kendinizi sevin” diyen bir insandı. Ölümü bize şu soruyu sordurmalı:

“Bir neslin özsaygısını algoritmalara teslim eden sistem, kaç Nihal daha feda edecek?”

Çağrımızdır: Medya kuruluşları, devlet ve ebeveynler olarak bir sorumluluk zinciri örelim. Unutmayın:

“Trendler geçicidir; bir gencin hayatı asla!”